Nowe obowiązki właścicieli nieruchomości. Które obiekty należy zgłosić do MON?
Zmiany do ustawy Prawo lotnicze weszły w życie 8 kwietnia 2025 r. Nakładają one nowe obowiązki na właścicieli, a w pewnych sytuacjach również na posiadaczy, obiektów budowlanych o wysokości co najmniej 50 m albo większej, ale mniejszej niż 100 m powyżej poziomu otaczającego terenu lub wody. Poniżej podsumowujemy najważniejsze z nich.
Obiekty podlegające nowym regulacjom
Nowe regulacje mają zastosowanie zarówno do istniejących obiektów, jak i nowo budowanych.
Obiekty budowlane, w tym tymczasowe, o wysokości równej 50 m albo większej, ale mniejszej niż 100 m powyżej poziomu otaczającego terenu lub wody, zlokalizowane na terytorium Polski oraz na obszarze wyłącznej strefy ekonomicznej Polski, podlegają zgłoszeniu do Ministra Obrony Narodowej, o ile nie zostały wpisane do ewidencji przeszkód lotniczych. Zgłoszenia należy dokonać w terminie nie późniejszym niż 2 miesiące przed dniem osiągnięcia przez obiekt wysokości 50 m.
Natomiast obiekty, które taką wysokość osiągnęły przed dniem wejścia w życie omawianych zmian, oraz (i) nie zostały zgłoszone do właściwego organu nadzoru nad lotnictwem wojskowym, (ii) nie zostały wpisane do ewidencji przeszkód lotniczych albo (iii) w stosunku do których termin osiągnięcia wysokości 50 m powyżej poziomu otaczającego terenu lub wody jest krótszy niż wspomniane 2 miesiące, powinny zostać zgłoszone do Ministra Obrony Narodowej w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie nowych regulacji, tj. do 8 lipca 2025 r.
Kto ma obowiązek zgłoszenia i w jakiej formie?
Krąg podmiotów zobowiązanych do dokonania zgłoszenia jest bardzo szeroki. Obejmuje zarówno właścicieli nieruchomości, użytkowników wieczystych, podmioty, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości, jak również inne podmioty władające lub gospodarujące nieruchomością, na której znajduje się obiekt budowlany.
Zgłoszenia dokonuje się w formie elektronicznej z kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo osobistym, a w przypadku braku takiej możliwości, z własnoręcznym czytelnym podpisem.
Przepisy zawierają szczegółowe dane i informacje, które należy dołączyć do zgłoszenia, w tym opis parametrów technicznych obiektu.
Krąg podmiotów zobowiązanych do dokonania zgłoszenia jest bardzo szeroki. Obejmuje zarówno właścicieli nieruchomości, użytkowników wieczystych, podmioty, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości, jak również inne podmioty władające lub gospodarujące nieruchomością, na której znajduje się obiekt budowlany.
Dane te są wpisywane do ewidencji prowadzonej przez Ministra Obrony Narodowej, w formie elektronicznej, która jest jawna. Zmiany danych obiektu, w tym zmniejszenie lub zwiększenie jego wysokości, albo jego likwidację, należy zgłosić do ewidencji niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia ich zaistnienia.
W przypadku gdy nie ma podmiotu zobowiązanego do zgłoszenia obiektu albo nie można ustalić jego danych adresowych lub miejsca pobytu albo siedziby, przedstawiciel MON ma prawo dostępu do nieruchomości w celu ustalenia i weryfikacji parametrów obiektu.
Na właścicieli, posiadaczy lub korzystających z nieruchomości nowe regulacje nakładają również obowiązek weryfikacji danych zawartych w istniejących rejestrach oraz ich aktualizacji w przypadku jakichkolwiek zmian dotyczących obiektu, podlegających ujawnieniu w ewidencji.
Skutki niewykonania obowiązków
Przepisy ustawy przewidują możliwość nałożenia kary grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku za niezgłoszenie obiektu budowlanego do ewidencji, jak również za niewykonanie innych obowiązków nałożonych przepisami (w tym m.in. niedokonanie aktualizacji danych w ewidencji).
Autor: Halina Więckowska-Sulimierska, radca prawny