Kolejne zmiany w przepisach powodziowych. Jak wpłyną na rynek nieruchomości?

Uproszczona procedura odbudowy

Nowe przepisy uproszczają procedurę mającą zastosowanie do odbudowy budynków zniszczonych podczas powodzi. Wiele kompetencji związanych z uzgadnianiem i zatwierdzaniem rozwiązań projektowych i budowlanych zostało przekazanych władzom lokalnym, aby jak najbardziej skrócić czas potrzebny na załatwienie formalności.

Do odbudowy terenów dotkniętych przez powódź nie miałby zastosowania m.in. rozdział 7 ustawy Prawo budowlane, to jest cały szereg przepisów dotyczących tzw. katastrofy budowlanej. Remont budynków uszkodzonych lub zniszczonych podczas powodzi nie wymagałby uzyskania pozwolenia na budowę ani dokonania jego zgłoszenia właściwemu organowi. Jedynie odbudowa obiektów liniowych oraz budynków o kubaturze powyżej 2000 m3 miałaby podlegać zgłoszeniu właściwemu organowi architektoniczno-budowlanemu. Ponadto, nie wymagałaby uzyskania pozwolenia na rozbiórkę oraz zgłoszenia właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej rozbiórka budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz budynków i budowli, niebędących obiektami wpisanymi do rejestru zabytków lub nieobjętych ochroną konserwatorską, o wysokości poniżej 8 m, jeżeli ich odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa wysokości, które zostały zniszczone w wyniku działania żywiołu.

Specjalne regulacje dotyczące zabytków 

Omawiane przepisy przewidują także, że w odniesieniu do zabytku wpisanego do rejestru zabytków, znajdującego się na obszarze, na którym został wprowadzony stan klęski żywiołowej w związku z powodzią, która miała miejsce we wrześniu w 2024 r., dotkniętego skutkami tej powodzi, wojewódzki konserwator zabytków może, w drodze decyzji, określić zalecenia konserwatorskie ustalające zakres oraz sposób przeprowadzenia prac lub innych potrzebnych działań.

Stroną postępowania w sprawie wydania wspomnianej decyzji, ma być właściciel zabytku, użytkownik wieczysty lub inny podmiot posiadający zabytek w trwałym zarządzie. Ustawowo wyłączony ma być m.in. udział sąsiadów w tym postępowaniu.

Wątpliwości nadal pozostają

Z zakresu omawianych zmian, najbardziej kontrowersyjne wydaje się wykreślenie przepisów dotyczących minimalnej liczby miejsc postojowych z ustawy „O ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących”. W uzasadnieniu projektu podkreślono, że aktualne brzmienie przepisów ogranicza możliwość modyfikacji tego wskaźnika przez gminę i uniemożliwia dostosowanie go do lokalnych uwarunkowań w danej miejscowości, uwzględniających np. lokalizację terenu inwestycji, stopień rozwoju transportu publicznego, czy sieci dróg rowerowych, tak jak jest to ustalane w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Projektowana zmiana ma być także spójna z wprowadzanymi przez gminy rozwiązaniami na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego, w tym w obszarach śródmiejskich. W uchwałach lokalizacyjnych przyjmowanych na podstawie specustawy mieszkaniowej oraz w tzw. standardach urbanistycznych, nadal miałaby być ustalana minimalna liczba miejsc postojowych. Natomiast, biorąc pod uwagę realia i praktykę, problem zapewnienia minimalnej liczby miejsc postojowych dla inwestycji mieszkaniowych pozostaje tym bardziej aktualny, im większe zostają wprowadzone ograniczenia w ruchu samochodowym, zarówno na terenach publicznych, jak i ogólnodostępnych.

Krytyka i rezygnacja?

Po publikacji projektu ustawy zgłoszono wiele krytycznych uwag do pomysłu rezygnacji z ustawowego minimum dla miejsc parkingowych. Podnoszono również, że zniesienie ograniczenia dla wszystkich inwestycji mieszkaniowych w całej Polsce nie ma żadnego związku z regulacjami, które powinny dotyczyć jedynie rozwiązań koniecznych ze względu na niedawną powódź, która przecież nie objęła całego kraju. Na skutek tych opinii,  przedstawiciel Ministerstwa poinformował, że proponowane zmiany w zakresie rezygnacji z minimalnej liczby miejsc parkingowych nie zostaną jednak wprowadzone do ustawy. Zapewne w toku prac legislacyjnych okaże się, czy odstąpienie od tej kontrowersyjnej zmiany było jedynie chwilowe, czy też jednak zostanie wdrożone, jeśli nie w omawianym projekcie ustawy, to w innym akcie prawnym.