Wykup aut z leasingu i przekazanie ich wspólnikom spółki cywilnej – z VAT czy bez?

Czy nieodpłatne przekazanie samochodów wykupionych z leasingu wspólnikom spółki cywilnej, w sytuacji, gdy nie odliczyła ona VAT z faktur dokumentujących ich wykup, a pojazdy zostały zaalokowane do majątku prywatnego wspólników, będzie podlegało opodatkowaniu VAT? Kwestia ta była przedmiotem interpretacji Dyrektora KIS. Zgodnie ze stanowiskiem fiskusa skutki podatkowe takiego nieodpłatnego przekazania będą identyczne jak w przypadku prywatnego wykupu przez właścicieli działalności gospodarczych.

Według danych GUS w Polsce funkcjonuje około 280 tys. spółek cywilnych. To ciekawa forma prawna, ponieważ, mimo że mowa o spółce, oparta jest ona współdziałaniu osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą i reprezentują taki podmiot na zewnątrz. Wszelkie umowy formalnie nie są zawierane z samą spółką, a jej wspólnikami – przy dookreśleniu, że działają oni w ramach danej spółki cywilnej.

Wykup i nieodpłatne przekazanie

Spółka cywilna dysponuje jednak własnym numerem NIP i REGON. W konsekwencji może ona zarówno wystawić faktury, jak i je przyjmować i rozliczać, np. w związku z zawartą umową leasingową. Wspólnicy jednej z takich spółek zawarli trzy odrębne umowy leasingowe (dotyczące trzech samochodów), po zakończeniu których przysługiwała możliwość wykupu pojazdów, z którego spółka skorzystała, dokonując zapłaty za faktury wykupowe. Wydatki z tym związane zostały sfinansowane z pożyczek udzielonych spółce przez jej wspólników na podstawie umowy pożyczki z 27 grudnia 2022 r.

W dniu wykupu pierwszego samochodu, który przypadał na 28 grudnia 2022 r. odbyło się zebranie wspólników, podczas którego podjęto uchwałę, zgodnie z którą z datą wykupu samochodów nastąpiło wycofanie ich z majątku spółki, przeznaczenie ich na cele osobiste wspólników (niezwiązane z działalnością gospodarczą) oraz przeniesienie własności samochodów do majątków odrębnych wspólników (w efekcie czego nastąpiło przekształcenie współwłasności łącznej samochodów na współwłasność w częściach ułamkowych, a każdy ze wspólników stał się wyłącznym właścicielem określonego w umowie samochodu).

W związku z alokacją pojazdów do majątku prywatnego wspólników nie zostały one wprowadzone do ewidencji środków trwałych, a wydatki wynikające w faktur wykupowych nie stanowiły kosztu uzyskania przychodu spółki. W odniesieniu do tych faktur spółka nie dokonała też odliczenia podatku naliczonego VAT. Od momentu wykupu aut z leasingu koszty z nimi związane ponosili poszczególni wspólnicy, np. w przypadku opłat za rejestrację pojazdów we właściwych Wydziałach Komunikacji.

Prawo do odliczenia nie przysługiwało

W związku z wykupem aut z leasingu spółka zdecydowała się złożyć wniosek o interpretację, za sprawą której chciała potwierdzić, że przekazanie pojazdów na cele osobiste wspólników, będących osobami fizycznymi, nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT. Uzasadniając swoje stanowisko, przywołała m.in. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, oraz art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, który określa, że przez dostawę rozumie się również nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do przedsiębiorstwa, w szczególności na cele osobiste podatnika, jego pracowników, wspólników itd. a także wszelkie inne darowizny – jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego.