Sprzedaż przedmiotu poleasingowego – co z amortyzacją?
Jak wynika z najnowszej interpretacji, przeznaczając poleasingowy środek trwały do sprzedaży, należy wykreślić go z ewidencji i wstrzymać dokonywanie odpisów amortyzacyjnych. Kontynuowanie amortyzacji będzie możliwe dopiero w przypadku ponownego oddania takiego środka trwałego w leasing lub najem.
W przypadku leasingu operacyjnego odpisów amortyzacyjnych dokonuje finansujący. Co w przypadku, gdy umowa leasingu ulegnie zakończeniu, a jej przedmiot zostanie przeznaczony do sprzedaży? Czy amortyzacja powinna być kontynuowana?
Co może podlegać amortyzacji?
Warto sięgnąć do art. 16a ust. 1 ustawy o CIT, który stanowi, że amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością; maszyny, urządzenia i środki transportu; a także inne przedmioty – o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1.
W praktyce oznacza to, że amortyzowane mogą być takie środki trwałe, których przewidywany okres używania jest dłuższy niż rok i które są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą lub oddane są do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu.
Do kiedy zawiesić amortyzację?
Warto się jednak zastanowić, czy można amortyzować środek trwały również po zakończeniu umowy jego leasingu, w sytuacji, gdy korzystający zrezygnuje z jego zakupu, a firma leasingowa przeznaczy ten przedmiot do sprzedaży? Przedmiot taki nie jest bowiem wykorzystywany w działalności firmy leasingowej i przestał już spełniać warunek oddania go do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu. W takiej sytuacji, jeśli nie jest poszukiwany nowy leasingobiorca, a dany środek trwały nie został przeznaczony do wykorzystywania w działalności podatnika (np. jako samochód służbowy), leasingodawca powinien zawiesić dokonywanie odpisów amortyzacyjnych do momentu, w którym znów zacznie być spełniana jedna ze wspomnianych wcześniej przesłanek (tj. albo przedmiot zostanie ponownie oddany do używania nowemu korzystającemu, albo leasingodawca postanowi wykorzystywać go w swojej działalności).
Warto jednak zaznaczyć, że czasowe nieużywanie środka trwałego (np. w okresie poszukiwania nowego leasingobiorcy czy najemcy) nie pozbawia podatnika prawa do kontynuowania amortyzacji, co znajduje potwierdzenie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych oraz interpretacjach organów podatkowych
Na podobnym stanowisku stanął fiskus w interpretacji z 7 grudnia 2020 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.257.2020.2.AM). Wystąpił o nią podmiot, którego głównym przedmiotem działalności jest świadczenie usług leasingu operacyjnego oraz najmu samochodów osobowych. Spółka argumentowała, że w przypadku zakończenia umowy leasingu lub najmu, jeśli samochód nie zostanie ponownie oddany do używania, tylko przeznaczony do sprzedaży, powinien zostać wykreślony z ewidencji środków trwałych i potraktowany w aktywach podatnika jako towar. Przywrócenie go do ewidencji i kontynuowanie jego amortyzacji jest możliwe tylko w sytuacji, gdy podatnik zdecyduje się ponownie oddać taki środek trwały w leasing lub najem.
Powyższa interpretacja prowadzi do wniosku, że w przypadku przeznaczenia poleasingowego środka trwałego do sprzedaży, powinien on zostać wyłączony z ewidencji, a dokonywanie jego odpisów amortyzacyjnych – wstrzymane. Amortyzacja może być jednak kontynuowana od momentu, gdy sposób wykorzystania takiego przedmiotu ponownie ulegnie zmianie i np. zostanie on ponownie oddany w leasing.
Konieczna zmiana polityki?
Warto jednak zaznaczyć, że taki wniosek dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy zmianie ulega przeznaczenie środka trwałego. Czasowe nieużywanie środka trwałego (np. w okresie poszukiwania nowego leasingobiorcy czy najemcy) nie pozbawia podatnika prawa do kontynuowania amortyzacji, co znajduje potwierdzenie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych oraz interpretacjach organów podatkowych. W tym kontekście warto wskazać choćby wyrok NSA z 20 października 2011 r. (sygn. II FSK 725/10), interpretację Dyrektora KIS z 22 listopada 2017 r. (sygn. 0115-KDIT3.4011.300.2017.2.MPŁ) czy interpretację Dyrektora IS w Warszawie z 18 lutego 2016 r. (sygn. IPPB5/4510-12/16-2/MR).
Interpretacja dotycząca przeznaczenia do sprzedaży środka trwałego, będącego wcześniej przedmiotem najmu lub leasingu, może mieć duże znaczenie dla branży leasingowej. Niewykluczone, że na jej podstawie część leasingodawców zmieni dotychczasową politykę w obszarze dokonywania odpisów amortyzacyjnych przedmiotów poleasingowych. Kontynuowanie w takiej sytuacji amortyzacji może doprowadzić do zawyżenia odpisów amortyzacyjnych, a więc także kosztów uzyskania przychodu. Z drugiej strony, w praktyce zagospodarowanie przedmiotów poleasingowych obejmuje zarówno poszukiwania nabywcy, jak i potencjalnego nowego korzystającego (bądź najemcy) – dopóki klient nie określi sposobu finansowania nabycia, charakter przedmiotu jest trudny do określenia.
Autor: Mateusz Wrzosek