Leasing rowerów – uwaga na podatek „u źródła”
Mimo że leasing czy najem rowerów nie jest bardzo powszechny, to jest zjawiskiem obecnym w obrocie gospodarczym. Choć na pierwszy rzut oka mogłoby się to wydać zagadnieniem trywialnym, to podatnicy zainteresowani uzyskaniem finansowania na takie przedmioty, powinni zwrócić uwagę, od kogo zamierzają nabyć usługę. Jeśli będzie to podmiot zagraniczny, należności z tego tytułu będą podlegały opodatkowaniu „u źródła” (WHT).
Art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT stanowi, że podatek u źródła jest należny m.in. za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu. W konsekwencji, na gruncie przepisów krajowych należności związane z użytkowaniem czy też prawem do użytkowania środków transportu na rzecz podmiotu zagranicznego podlegają WHT. Ponieważ rower, podobnie jak np. samochód należy uznać za środek transportu, opłaty z tytułu jego leasingu czy najmu będą podlegały opodatkowaniu WHT w wysokości 20%.
Na co zwrócił uwagę NSA?
Czy pozyskanie certyfikatu rezydencji i skorzystanie z postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO) pozwolą uniknąć podatku? Co do zasady – nie, ale pozwoli to obniżyć jego stawkę. Należności licencyjne (art. 12 typowej UPO) w większości zawartych przez Polskę umów obejmują również „urządzenia przemysłowe”. Zgodnie zaś z art. 3 ust. 2 typowej UPO, przy wykładni pojęcia niezdefiniowanego w UPO stosuje się znaczenie, jakie ma ono w przepisach podatkowych danego państwa. Skoro więc w Polsce ustawodawca do „urządzeń przemysłowych” zalicza także środki transportu, to na gruncie UPO również należy przyjąć, że należności za użytkowanie środków transportu podlegają WHT i zastosowanie ma stawka wynikająca z danej UPO.
W przypadku leasingu i najmu rowerów (jak i innych środków transportu) od podmiotów zagranicznych, co zdarza się również np. w trakcie podróży służbowych, należy mieć na uwadze, że na gruncie przepisów krajowych, jak i większości UPO, podlegają one opodatkowaniu, co oznacza, że płatnik (polski podmiot) obowiązany jest do pobrania podatku według właściwej stawki i dokonania wpłaty na rachunek urzędu skarbowego.
Powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, np. w wyroku NSA z 18 maja 2018 r. (sygn. II FSK 1398/16). Sąd stwierdził wówczas, że w umowie polsko-niemieckiej określenie „należności licencyjne” obejmuje, m.in. należności za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, przy czym umowa ta nie zawiera definicji tego określenia. Sąd zwrócił uwagę, że w art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT zostało użyte sformułowanie „za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego”, zaznaczając jednak, że znaczenie określenia „urządzenie przemysłowe” także nie jest zdefiniowane w przepisach tej ustawy. W rezultacie – zdaniem NSA – przy wykładni określenia „urządzenie przemysłowe” trzeba mieć na uwadze cały zwrot odnoszący się do tego pojęcia i sposób jego ulokowania w treści zdania. Część przepisu art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT odnosząca się do urządzeń przemysłowych dotyczy wyodrębnionego zbioru rzeczy (urządzeń), których użytkowanie lub prawo użytkowania rodzi określone w tym przepisie konsekwencje podatkowe. Umieszczony między przecinkami zwrot normatywny „w tym również środka transportu” ma charakter zwrotu wtrąconego, który informuje adresata, że w zbiorze urządzeń przemysłowych zawarte są także środki transportu. Sąd podkreślił, że pojęcie „środka transportu” nie zostało w żaden sposób dookreślone, a więc obejmuje ono swym zakresem każdy środek transportu.
Wyjątek stanowią umowy, w których należności licencyjne nie obejmują urządzeń przemysłowych – w takim przypadku pozyskanie certyfikatu rezydencji i zastosowanie postanowień UPO spowoduje, że wypłacane należności nie będą objęte WHT. Należy mieć jednak świadomość, że takie umowy są rzadkością – przykładem takiej UPO jest np. umowa z Irlandią. Rozważając zawarcie umowy leasingu bądź najmu na rower z podmiotem zagranicznym każdorazowo należy więc dokonać analizy definicji należności licencyjnych z zawartej przez Polskę UPO z państwem rezydencji tego podmiotu zagranicznego (z uwzględnieniem ewentualnych zmian w tych UPO przez Konwencję MLI).
Koszt podatkowy na pocieszenie?
Podsumowując, w przypadku leasingu i najmu rowerów (jak i innych środków transportu) od podmiotów zagranicznych (zarówno o charakterze incydentalnym, co może mieć miejsce np. przy podróżach służbowych, jak i długoterminowym) należy mieć na uwadze, że na gruncie przepisów krajowych, jak i większości UPO, podlegają one opodatkowaniu.
Płatnik (polski podmiot) obowiązany jest więc do pobrania podatku według właściwej stawki i dokonania wpłaty na rachunek urzędu skarbowego. Jeśli nie doszło do pobrania podatku albo nie było to z jakichś przyczyn możliwe, pozostaje ubruttowienie należności. Pewnym pocieszeniem w tej sytuacji może być to, że wpłacony z własnych środków podatek polska spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Taką możliwość potwierdzają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach (np. Dyrektor KIS w interpretacji z 18 kwietnia 2019 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4010.59.2019.1.LG).
Autor: Mateusz Wrzosek, doradca podatkowy