Czy koparka to środek transportu? Interpelacja na ratunek przedsiębiorcom

Problem niejednolitego podejścia organów podatkowych co do tego, czy koparki powinny być klasyfikowane jako środki transportu, czy też nie, został zauważony. Na wątpliwości przedsiębiorców pojawiające się w tym obszarze zwrócił uwagę poseł Tomasz Głogowski, składając interpelację poselską do Ministra Finansów. Na czym polega chaos pojęciowy w tym zakresie?

Interpelacja poselska nr 970 w sprawie podjęcia prac legislacyjnych mających na celu ustalenie, że koparka nie jest środkiem transportu w rozumieniu art. 2 pkt 10 lit. a ustawy o VAT, została skierowana do Ministra Finansów 17 stycznia 2024 r.

Przedmiot interpelacji poselskiej

Zgłaszający zadał pytanie, czy ministerstwo dostrzega problem niejednoznacznej interpretacji definicji koparki i czy zamierza podjąć w tej sprawie prace legislacyjne? W swojej interpelacji poseł zwrócił uwagę na niejednolite postępowanie urzędów skarbowych i konieczność jednoznacznego określenia, że koparka nie jest środkiem transportu. W konsekwencji podmiot dokonujący WNT koparki nie byłby zobowiązany do złożenia VAT-23.

Autor interpelacji zwrócił uwagę, że dotychczasowa praktyka organów podatkowych powoduje liczne wątpliwości po stronie przedsiębiorców, którzy nie mają pewności co do sposobu klasyfikowania koparek, a w efekcie ich obowiązków na gruncie podatkowym. W związku z powyższym zgłaszający zwrócił uwagę na konieczność podjęcia prac legislacyjnych, które powinny doprowadzić do ujednolicenia pojęć oraz definicji dotyczących koparek na gruncie prawa podatkowego oraz definicji wynikającej z terminologii branżowej, a także zmiany definicji środków transportu poprzez jednoznaczne wyłączenie maszyn budowlanych, w szczególności koparek, z zakresu ww. definicji.

Skąd wynikają rozbieżności?

Jak wskazał zgłaszający interpelację, który odwołał się do głosu wielu przedsiębiorców, do tej pory urzędy skarbowe dokonują wykładni na podstawie definicji zawartej w art. 38 ust. 1 w zw. z ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. Rozporządzenie to wskazuje, że „środek transportu” obejmuje pojazdy mechaniczne lub inne, a także innego rodzaju wyposażenie i urządzenia służące do przewozu osób lub rzeczy z miejsca na miejsce, w tym przeznaczone do ciągnięcia, przesuwania lub pchania przez pojazdy, i zasadniczo zaprojektowane oraz faktycznie nadające się do wykorzystania w celu transportu. Definicja ta wskazuje na główną cechę pojazdu w postaci przeznaczenia do transportu osób i obiektów z miejsca na miejsce.

Definicja środków transportu z polskiej ustawy o VAT (art. 2 pkt 10 lit. a) kładzie natomiast nacisk na zupełnie inną kwestię, a mianowicie na obowiązek rejestracji jako przesłankę określenia środka transportu podlegającego zgłoszeniu VAT-23. Stanowi ona, że przez nowy środek transportu rozumie się przeznaczone do transportu osób lub towarów pojazdy lądowe napędzane silnikiem o pojemności skokowej większej niż 48 centymetrów sześciennych lub o mocy większej niż 7,2 kilowata, jeżeli przejechały nie więcej niż 6000 kilometrów lub od momentu dopuszczenia ich do użytku upłynęło nie więcej niż 6 miesięcy; za moment dopuszczenia do użytku pojazdu lądowego uznaje się dzień, w którym został on pierwszy raz zarejestrowany w celu dopuszczenia do ruchu drogowego lub w którym po raz pierwszy podlegał on obowiązkowi rejestracji w celu dopuszczenia do ruchu drogowego w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza; jeżeli nie można ustalić dnia pierwszej rejestracji pojazdu lądowego lub dnia, w którym podlegał on pierwszej rejestracji, za moment dopuszczenia do użytku tego pojazdu uznaje się dzień, w którym został on wydany przez producenta pierwszemu nabywcy, lub dzień, w którym został po raz pierwszy użyty dla celów demonstracyjnych przez producenta.