Zbycie samochodu przed złożeniem wniosku o rejestrację – stanowisko Ministerstwa
Choć znowelizowane przepisy ustawy prawo o ruchu drogowym przewidują, że możliwość odstąpienia od złożenia wniosku o rejestrację pojazdu, w sytuacji gdy zostanie on sprzedany przed upływem terminu przewidzianego na złożenie wniosku, dotyczy jedynie pojazdów zakupionych w Polsce, to w ocenie Ministerstwa Infrastruktury takie uprawnienie przysługuje właścicielowi pojazdu, niezależnie od tego czy został on nabyty w kraju czy za granicą. Ta kwestia ma szczególnie istotne znaczenie dla podmiotów zajmujących się profesjonalnym obrotem samochodami.
W artykule „Zbycie samochodu przed złożeniem wniosku o rejestrację – co na to nowelizacja?” opisaliśmy zagadnienie dotyczące kwestii rejestracji pojazdów, prezentując znowelizowane przepisy i wskazując, czy na właścicielu pojazdu ciążą obowiązki złożenia wniosku o rejestrację, jeżeli samochód zostanie zbyty przed upływem terminu na wypełnienie tego obowiązku. Wyszczególniliśmy dwie grupy sytuacji dotyczące kwestii obowiązku składania wniosku o rejestrację w przypadku zbycia pojazdu przed upływem terminu do jego złożenia – jedna dotyczyła samochodów nabytych w Polsce, druga – sprowadzonych z zagranicy.
W przypadku pierwszej grupy (samochodów zakupionych w Polsce) znowelizowane przepisy ustawy prawo o ruchu drogowym (a konkretnie art. 73aa ust. 7) wprost przewidują możliwość odstąpienia od złożenia wniosku o rejestrację, jeżeli sprzedaż zostanie dokonana w terminie przewidzianym na złożenie wniosku o rejestrację (tj. przed upływem 30 lub 90 dni).
W odniesieniu do drugiej grupy (samochody nabyte poza Polską, na zasadzie WNT lub importu) nie został przewidziany analogiczny przepis, co można było odczytać jako założenie ustawodawcy, że w sytuacji nabycia samochodu spoza Polski właściciel jest obowiązany złożyć wniosek o jego rejestrację, nawet jeżeli planuje zbyć pojazd przed upływem terminu na złożenie ww. wniosku (ale jeszcze przed jego zbyciem, tj. będąc właścicielem).
Kwestia ta – jakże istotna z perspektywy m.in. podmiotów zajmujących się profesjonalnym obrotem samochodami – budziła wiele wątpliwości. Tym bardziej, że – co wymaga podkreślenia – z tytułu naruszenia obowiązku złożenia wniosku o rejestrację pojazdu w określonym ustawowo terminie (tj. kary za naruszenie art. 73aa ust. 1 pkt 3 ustawy prawo o ruchu drogowym) organy zaczęły nakładać kary pieniężne na podatników.
Ze stanowiska resortu infrastruktury – niewiążącego dla organów – wynika, że niezależnie od tego, czy samochód został nabyty w Polsce, czy spoza Polski, jego właściciel nie jest obowiązany do złożenia wniosku o rejestrację, jeżeli sprzeda pojazd przed upływem terminu na jego złożenie. W takim przypadku ustawowy obowiązek „przechodzi” na kolejnego (nowego) właściciela.
Stanowisko Ministerstwa Infrastruktury dotyczące obowiązku rejestrowania sprowadzonych samochodów zostało opublikowane na stronie internetowej Stowarzyszenia Komisów. Wskazano w nim, że w sytuacji, gdy sprzedaż pojazdu, o którym mowa w art. 73aa ust.1 pkt 2 lub 3 ustawy, a więc sprowadzonego z lub spoza Unii nastąpi przed upływem ustawowego czasu 30 lub 90 dni, osoba zbywająca pojazd traci przymiot jego właściciela, a zatem legitymację do złożenia wniosku o rejestrację. Jak wskazało Ministerstwo, wynika to z redakcji samego przepisu art. 73aa ust. 1 ustawy prawo o ruchu drogowym, który stanowi, że obowiązek złożenia wniosku o rejestrację ciąży na właścicielu pojazdu. W momencie zbycia pojazdu podmiot będący dotychczas właścicielem przestaje nim być i traci możliwość złożenia wniosku jako strona w postępowaniu o rejestrację pojazdu, a obowiązek ten przechodzi na nowego właściciela (nabywcę) pojazdu.
Choć stanowisko resortu infrastruktury nie ma charakteru wiążącego, daje wskazówkę właścicielom pojazdów, w jaki sposób Ministerstwo interpretuje przepisy znowelizowanej ustawy prawo o ruchu drogowym. W ocenie Ministerstwa właściciel nabytego samochodu, niezależnie od tego, czy został nabyty w Polsce, czy spoza Polski, nie jest obowiązany do złożenia wniosku o rejestrację, jeżeli sprzeda pojazd przed upływem terminu na jego złożenie. W takim przypadku ustawowy obowiązek „przechodzi” na kolejnego (nowego) właściciela.
Interpretacja ta jest korzystna dla właścicieli samochodów, w szczególności podmiotów, które nabywają samochody spoza Polski i następnie zbywają je w terminie do złożenia wniosku o rejestrację. Mimo wszystko należy mieć na uwadze, że art. 73aa ust. 7 przewiduje możliwość odstąpienia od złożenia wniosku o rejestrację, jeżeli sprzedaż zostanie dokonana w terminie przewidzianym na złożenie wniosku o rejestrację (tj. przed upływem 30 lub 90 dni), jedynie w odniesieniu do samochodów nabytych w Polsce.
Odnosząc się do tej kwestii, Ministerstwo Infrastruktury stwierdziło, że niektóre starostwa literalnie podchodzą do ww. przepisów, tj. art. 73aa ust. 1 pkt 2 i 3 w zw. z ust. 7 ustawy prawo o ruchu drogowym, wskazując, że ustęp 7 został dodany na etapie prac senackich, w związku wnioskiem skierowanym przez stronę społeczną w odniesieniu do konkretnego przypadku. Ministerstwo stoi na stanowisku, że „przepis ten miał z założenia charakter doprecyzowujący i jego wprowadzenie nie powinno różnicować sytuacji podmiotów w zależności od pochodzenia pojazdu, gdyż nie znajduje to uzasadnienia ani faktycznego, ani prawnego”.
Autor: Weronika Grzęda, adwokat