Miękkie hybrydy – organy żądają wyższej akcyzy. Czy słusznie?
Tzw. miękkie hybrydy (mild hybrid), które posiadają zarówno silnik spalinowy, jak i elektryczny (przy czym jego moc w porównaniu do silnika spalinowego jest znacznie mniejsza, ale wspiera on funkcje napędowe samochodu) w przeszłości korzystały z preferencyjnych stawek akcyzy przewidzianych dla pojazdów hybrydowych. Stanowisko organów uległo jednak zmianie i aktualnie wzywają one podatników, którzy nabyli miękkie hybrydy z zagranicy, do zapłaty akcyzy w pełnej wysokości.
Jeszcze w interpretacji z 23 sierpnia 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4013.116.2022.2.MK) Dyrektor KIS potwierdził, że jeśli w pojazdach typu mild hybrid obok silnika spalinowego znajduje się silnik elektryczny, który go wspiera, to jest to wystarczające dla spełnienia przesłanki o posiadaniu napędu spalinowo-elektrycznego i możliwości skorzystania z preferencji podatkowej. W konsekwencji stawka akcyzy dla takich samochodów wynosiła 1,55% podstawy opodatkowania (w przypadku aut o pojemności silnika do 2 litrów) bądź 9,3% (gdy pojemność silnika przekracza 2 litry). Warto przypomnieć, że nabycie z zagranicy samochodu osobowego z silnikiem spalinowym wiąże się z koniecznością zapłaty akcyzy w oparciu o stawkę podstawową, tj. w wysokości – odpowiednio – 3,1% i 18,6% podstawy opodatkowania.
W ostatnim czasie organy podatkowe zmieniły wcześniejsze – korzystne dla podatników – stanowisko i zaczęły uzależniać możliwość opodatkowania takiego pojazdu obniżoną stawką akcyzy od tego, czy posiada on możliwości jazdy także wyłącznie w trybie elektrycznym. Prezentując taką wykładnię, organy powołują się na decyzje klasyfikacyjne podjęte na 69. sesji Komitetu Systemu Zharmonizowanego (HSC), których przedmiotem były m.in. ustalenia dotyczące klasyfikacji miękkich hybryd. Z kompendium opinii klasyfikacyjnych do kodu CN 8703, do którego zaliczane są samochody osobowe (ściślej: przeznaczone zasadniczo do przewozu osób), wynika, że pojazd określany jako „miękka hybryda” jest klasyfikowany do CN 8703 22 tj. do „samochodów i pozostałych pojazdów silnikowych przeznaczonych zasadniczo do przewozu osób (innych niż te objęte pozycją 8702), włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi”. W konsekwencji miękka hybryda, a więc samochód wyposażony w rozrusznik/generator „wspierający” moment obrotowy, umożliwiający płynniejszą pracę silnika, który jednak nie posiada możliwości jazdy wyłącznie w trybie elektrycznym (i nie jest hybrydą plug-in), nie jest klasyfikowana jako pojazd hybrydowy.
Komitet Systemu Zharmonizowanego to organ powołany z ramienia Światowej Organizacji Celnej, którego celem jest m.in. przygotowanie not wyjaśniających, opinii klasyfikacyjnych lub innych informacji mających charakter doradczy dotyczących interpretacji systemu zharmonizowanego. Proponuje też zmiany i aktualizacje systemu zharmonizowanego w celu odzwierciedlenia rozwoju technologii i zmian w strukturze handlu.
Zgodnie z nowym stanowiskiem organów miękka hybryda, a więc samochód wyposażony w rozrusznik/generator „wspierający” moment obrotowy, umożliwiający płynniejszą pracę silnika, który jednak nie posiada możliwości jazdy wyłącznie w trybie elektrycznym, nie jest klasyfikowana jako pojazd hybrydowy.
Są pierwsze interpretacje
Opierając się na powyższej klasyfikacji, organy zaczęły wydawać interpretacje, w których wybrzmiewa stanowisko, zgodnie z którym miękka hybryda nie może zostać uznana za samochód hybrydowy, dla którego możliwe jest obniżenie stawki opodatkowania podatkiem akcyzowym.
Przykład stanowi interpretacja z 8 grudnia 2023 r. (0111-KDIB3-3.4013.313.2023.1.MPU), w której Dyrektor KIS powołał się na decyzje podjęte na posiedzeniu Komitetu oraz opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE komunikat Komisji Europejskiej z 20 października 2022 r. (C 404/1). Wynika z niego, że aby móc uznać dany pojazd za hybrydowy samochód osobowy, który będzie mógł korzystać z obniżonej stawki podatku akcyzowego (w odniesieniu do stanu faktycznego, którego dotyczyła interpretacja, było to 9,3% z uwagi na to, że pojazd wnioskodawcy posiadał silnik o pojemności powyżej 2 litrów), obok silnika spalinowego musi posiadać on również silnik elektryczny o takiej mocy, która umożliwia sprawne ruszenie z miejsca oraz rozpędzenie pojazdu, czyli jazdę z napędem wyłącznie elektrycznym.
Co dalej?
Nowe stanowisko organów podatkowych jest jednak zbyt restrykcyjne. Możliwość zaklasyfikowania pojazdu jako samochodu hybrydowego i objęcia go niższą stawką akcyzy powiązana jest z możliwością wykorzystywania silnika elektrycznego do celów napędowych. Nie ma wymogu, aby pojazd ten miał możliwość jazdy wyłącznie w trybie elektrycznym (po wyłączeniu silnika spalinowego). Wynika to m.in. z treści not wyjaśniających do CN 8703.
Należy się więc spodziewać, że będą one zaskarżane, a spory w tym zakresie będą musiały ostatecznie rozstrzygać sądy administracyjne. Tym niemniej z uwagi na stanowisko prezentowane przez Komitet Systemu Zharmonizowanego stosowanie preferencyjnej stawki opodatkowania akcyzą w odniesieniu do miękkich hybryd jest obarczone wysokim ryzykiem.
Autor: Weronika Grzęda, adwokat