Akcyza

W wyroku z 14 maja 2024 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną organu, wskazując, że czeska spółka, która użytkuje na podstawie umowy leasingu samochody osobowe i udostępnia je pracownikom, którzy pracują na rzecz oddziału w Polsce, nie ma obowiązku zapłaty podatku akcyzowego. Co było przedmiotem rozstrzygnięcia oraz jak uzasadnił swoje stanowisko Sąd?

WSA w Warszawie po raz kolejny potwierdził, że furgony z dwoma rzędami siedzeń, czyli tzw. brygadówki, są pojazdami ciężarowymi i powinny być sklasyfikowane do pozycji CN Nomenklatury Scalonej jako pojazdy do transportu towarów, objęte pozycją 8704, a w konsekwencji – nie podlegają one akcyzie. Orzeczenie wpisuje się w nową, ale zarysowującą się coraz wyraźniej linię orzeczniczą.

Pod koniec 2023 r. sądy rozstrzygnęły sprawy dotyczące opodatkowania akcyzą tzw. brygadówek z dwoma rzędami siedzeń, potwierdzając stanowisko wyrażone przez NSA już w wyrokach z sierpnia 2023 r. Konkluzja jest jedna: dwurzędowe pojazdy typu furgon to nie samochody osobowe, a więc nie podlegają one akcyzie. To zmiana dotychczasowego stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe, która będzie miała pozytywny wpływ zarówno na działalność przedsiębiorców nabywających takie samochody z zagranicy, jak i dokonujących zmian konstrukcyjnych w pojazdach dostawczych.

Tzw. miękkie hybrydy (mild hybrid), które posiadają zarówno silnik spalinowy, jak i elektryczny (przy czym jego moc w porównaniu do silnika spalinowego jest znacznie mniejsza, ale wspiera on funkcje napędowe samochodu) w przeszłości korzystały z preferencyjnych stawek akcyzy przewidzianych dla pojazdów hybrydowych. Stanowisko organów uległo jednak zmianie i aktualnie wzywają one podatników, którzy nabyli miękkie hybrydy z zagranicy, do zapłaty akcyzy w pełnej wysokości.

Nowe orzeczenie NSA daje wielu podatnikom nadzieje na uzyskanie zwrotu akcyzy zapłaconej od samochodów, które następnie były przedmiotem WDT lub eksportu. Sąd podkreślił, że analizując możliwość uzyskania zwrotu, nie można kierować się wyłącznie literalną wykładnią art. 107 ust. 1 AKCu, a także że należy odróżnić rejestrację czasową z urzędu, od rejestracji na wniosek, która umożliwia wywóz pojazdu za granicę. NSA wskazywał również, że opodatkowanie akcyzą uzależnione jest od konsumpcji, która materializuje się poprzez rejestrację danego pojazdu na terytorium kraju.

Czy podatnik, wynajmując samochód w innym kraju UE, a następnie przemieszczając go do Polski i użytkując w kraju, nabywa prawo do rozporządzania nim jak właściciel? Zdaniem Dyrektora KIS owszem, co oznaczałoby konieczność zapłaty akcyzy z tytułu dokonanego przemieszczenia. Zdaniem WSA we Wrocławiu do nabycia prawa rozporządzania towarem jak właściciel nie dochodzi, więc akcyza nie jest należna. Tę kwestię zapewne jednak ostatecznie rozstrzygnie Naczelny Sąd Administracyjny.

W ostatnim czasie głośno stało się o wynikających z Krajowego Planu Odbudowy podatkach związanych z zakupem i posiadaniem samochodu, do wprowadzenia których zobowiązała się Polska. Część z nich jest dopiero w fazie planów, ale zmiany dotyczące amortyzacji samochodów zostały już uchwalone przy okazji nowelizacji ustawy o elektromobilności. Czego i kiedy powinni spodziewać się podatnicy?