Od 1 stycznia 2022 r. korekta JPK V7 bez czynnego żalu
Korygując część ewidencyjną pliku JPK V7, poza przesłaniem samej korekty, należało również przesłać zawiadomienie o czynnym żalu. Taki stan rzeczy zmienił Polski Ład. Dzięki zmianie przepisów Kodeksu karnego skarbowego osoby, które dopuszczą się nieprawidłowości przy przesłaniu księgi, są zwolnione z odpowiedzialności – o ile złożą prawnie skuteczną korektę. Dzięki temu zredukowano obowiązki administracyjne, a także uspójniono system podatkowy.
W październiku 2020 r. do ustawy o podatku od towarów i usług dodany został art. 109 ust. 3e, który określił obowiązki dla podatników chcących dokonać korekty złożonego wcześniej pliku JPK V7. Wraz z wejściem w życie tego uregulowania ujawniły się kontrowersje związane z wątpliwościami sprowadzającymi się do tego, czy podatnik dokonujący korekty pliku JPK V7, aby uniknąć ewentualnej odpowiedzialności karnej skarbowej, powinien również złożyć do urzędu skarbowego zawiadomienie o czynnym żalu, o którym mowa w art. 16 kodeksu karnego skarbowego (kks).
Dodatkowym źródłem kontrowersji było dodanie przez ustawodawcę do kks – z mocą obowiązującą również od 1 października 2020 r. – art.. 61a. Zgodnie z nim odpowiedzialność karna skarbowa została rozciągnięta na sprawcę czynu zabronionego polegającego na nieprzesłaniu właściwemu organowi podatkowemu księgi, przesłaniu jej w wersji nierzetelnej lub wadliwej, a także przesłaniu jej po terminie. Definicję „księgi” zawiera z kolei art. 53 § 21 kks, z którego wynika, iż „księgą” obok ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów, są również ewidencje, rejestry oraz inne podobne urządzenia ewidencyjne, do których prowadzenia zobowiązuje ustawa, a w szczególności zapisy kasy rejestrującej.
Co do zasady plik JPK V7 jest informacją podatkową, która zawiera również ewidencję. I właśnie w zakresie części ewidencyjnej pojawiły się kontrowersje. Jeśli bowiem przedmiotem korekty pliku JPK V7 była część ewidencyjna, to poza przesłaniem samej korekty pliku podatnik musiał przesłać zawiadomienie o czynnym żalu. Jeśli tego nie zrobił, narażał się na potencjalną odpowiedzialność karną skarbową. Przy korekcie tego rodzaju żaden przepis kks z takiej odpowiedzialności go bowiem nie zwalniał.
Od 1 stycznia 2022 r., korygując część ewidencyjną pliku JPK V7, podatnik nie musi już składać do urzędu skarbowego zawiadomienia o czynnym żalu. Znowelizowany przepisami Polskiego Ładu przepis art. 16a kks automatycznie zwolni go w takiej sytuacji z odpowiedzialności karnej skarbowej.
Wskazane wyżej problemy przeszły do historii 1 stycznia 2022 r. Przepisy mieszczące się w pakiecie Polskiego Ładu znowelizowały bowiem także art. 16a §1 kks, przewidując m.in. dodatkowe zwolnienie z odpowiedzialności karnej skarbowej osób, które dopuściły się popełnienia czynu zabronionego dotyczącego przesłania księgi – pod warunkiem jednak, że po popełnieniu tego czynu podatnik złoży prawnie skuteczną korektę.
Istniejące do końca ubiegłego roku wątpliwości zostały zatem skutecznie usunięte. Ustawodawca sam dostrzegł dotychczasową niespójność systemową przepisów, które pozwalały na zwolnienie z odpowiedzialności karnej skarbowej osoby, która składała prawnie skuteczną korektę deklaracji podatkowej, a nie przewidywały analogicznego zwolnienia z odpowiedzialności w sytuacji, w której podatnik dokonywał powiązanej z nią korekty części ewidencyjnej pliku JPK V7.
Od 1 stycznia 2022 r., korygując część ewidencyjną pliku JPK V7, podatnik nie musi już składać do urzędu skarbowego zawiadomienia o czynnym żalu. Znowelizowany przepisami Polskiego Ładu przepis art. 16a kks automatycznie zwolni go w takiej sytuacji z odpowiedzialności karnej skarbowej.
Wprowadzoną zmianę należy ocenić pozytywnie. Tak zresztą jest ona odbierana w środowisku doradców podatkowych, jak i wśród księgowych. W przypadku tych ostatnich redukcji uległy bowiem obowiązki administracyjne. Uspójnieniu poddany został również sam system podatkowy, który od początku tego roku zrównał zasady i skutki niekaralności odpowiedzialnością karną skarbową czynności, które są ze sobą nierozerwalnie powiązane, a więc złożenia korekty deklaracji podatkowej oraz złożenia korekty ewidencji VAT
Autor: Małgorzata Sobońska-Szylińska, adwokat, MBA