Ustawa podatkowa realizująca Polski Ład z podpisem Prezydenta
Ustawa wdrażająca rozwiązania podatkowe zapisane w Polskim Ładzie, którą na początku października przyjął Sejm, została podpisana przez Prezydenta Andrzeja Dudę. Najważniejsze rozwiązania, jak zmiany wysokości składki zdrowotnej czy minimalny podatek dochodowy, zaczną obowiązywać już 1 stycznia 2022 r. Część przepisów, m.in. dotyczących ukrytej dywidendy i prywatnego najmu nieruchomości, wejdzie w życie rok później.
Polski Ład jest już pewny. Najpierw ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw została przyjęta przez Sejm 1 października 2021 r. Kilkadziesiąt poprawek do ustawy zgłosili senatorzy, ale wiele z nich – w tym najważniejsza, zakładająca opóźnienie wejścia w życie Polskiego Ładu o rok – została odrzucona przez Sejm 29 października, a ustawa skierowana do Prezydenta, który podpisał ją 16 listopada.
Zmiany w wynagrodzeniach
Za sprawą Polskiego Ładu zmienią się zarobki osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Będzie to konsekwencją czterech czynników. Pierwszy to likwidacja możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Drugi to podwyższenie kwoty wolnej do 30 000 zł. Po trzecie – od przyszłego roku podwyższony zostanie – do kwoty 120 000 zł – próg dochodów, po przekroczeniu którego zastosowanie będzie miała stawka podatku w wysokości 32%. Jeżeli dochody nie przekroczą tej kwoty, obowiązującą stawką podatku będzie 17%. Czwarty czynnik to tzw. ulga dla klasy średniej, która ma neutralizować straty podatkowe dla osób o średnich zarobkach (w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł brutto rocznie). Wysokość ulgi będzie zależała od tego, czy roczne przychody mieszczą się w przedziale od 68 412 zł do 102 588 zł, czy w przedziale od 102 588 zł aż do górnego limitu.
Zmiany także dla przedsiębiorców
Z ulgi dla klasy średniej będą mogli skorzystać ostatecznie nie tylko pracownicy zatrudnieni na etacie, ale również przedsiębiorcy. W praktyce oznacza to, że osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą (dotyczy to wyłącznie osób rozliczających się na skali podatkowej), osiągające przychody brutto w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł rocznie, nie odczują bezpośrednio negatywnych skutków podatkowych tzw. Polskiego Ładu. Ich dochód netto nie ulegnie zmianie w stosunku do obecnego. Z ulgi nie skorzystają jednak przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem liniowym i ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Ustawa podpisana przez Prezydenta zawiera wiele zmian, które zostały uwzględnione już we wcześniejszych projektach. Mowa m.in. o zmniejszeniu limitów płatności gotówkowych pomiędzy przedsiębiorcami, nowych zasadach ustalania ryczałtu w przypadku wykorzystywania przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych czy konieczności wykazania przychodu z działalności w przypadku wykupienia auta z leasingu do majątku prywatnego i jego późniejszej sprzedaży.
Dla tych przedsiębiorców przewidziano jednak inne preferencje. „Liniowcy” skorzystają z niższej składki zdrowotnej. Jej wysokość to 4,9% dochodów (ale nie mniej niż 270 zł). Przy rozliczeniu ryczałtowym, osiągając przychody do 60 tys. zł w skali roku, składka zdrowotna będzie wynosić 9 proc. od 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia (około 300 zł), przy przychodach pomiędzy 60 a 300 tys. zł – 9 proc. od 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia (około 500 zł), a dla wyższych przychodów – 9 proc. od 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia, czyli nieco ponad 900 zł.
Ulgi dla emerytów i rodzin wielodzietnych
Warto przypomnieć, że na końcowym etapie prac nad ustawą wprowadzono do niej jeszcze dwie ulgi. Jedna z nich ma na celu zachęcenie seniorów do pozostania na rynku pracy zamiast przechodzenia na emeryturę. Mowa tutaj o tzw. zero PIT dla seniorów, czyli rozwiązania, z którego będzie mógł skorzystać każdy podatnik, który pomimo nabycia uprawnień, nie przejdzie na emeryturę i w dalszym ciągu pozostanie aktywny zawodowo. W myśl wprowadzanych zmian zwolnione od podatku będą przychody do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł. Z ulgi będą mogli skorzystać seniorzy osiągający przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, z umów zlecenia, z pozarolniczej działalności gospodarczej (nieważna jest tutaj wybrana forma opodatkowania), czy ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Druga ulga przewiduje zwolnienie z obowiązku zapłaty PIT dla rodziców wychowujących co najmniej 4 dzieci, jeżeli ich wspólne dochody nie przekroczą kwoty 170 000 zł w skali roku. Z ulgi będą mogli więc skorzystać rodzice, których dochody wynosiłyby łącznie ok. 14 000 zł miesięcznie. Planowane zmiany są wzorowane na funkcjonującym już tzw. zerowym PIT dla młodych. Zwolnienie ma obejmować – oprócz rodziców – także osoby pełniące funkcję opiekunów prawnych, jeżeli zamieszkują wspólnie z dzieckiem, a także sprawujących funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Co istotne, także dla możliwości skorzystania z tej ulgi nie będzie miało znaczenia ani źródło przychodów, ani sposób ich opodatkowania.
Nie od 2022, ale od 2023 r.
W stosunku do pierwotnego projektu ustawy realizującej Polski Ład przyjęta ostatecznie wersja zakłada, że część przepisów wejdzie w życie nie 1 stycznia 2022 r., a 1 stycznia 2023 r. Chodzi m.in. o postanowienia dotyczące tzw. ukrytej dywidendy, czyli wydatków ponoszonych na rzecz wspólnika lub członka zarządu, które – w określonych przypadkach – nie będą stanowić kosztów uzyskania przychodu.
Podobny los spotkał niekorzystne zmiany w zakresie opodatkowania najmu prywatnego oraz amortyzacji nieruchomości mieszkalnych. Uchwalona ustawa nakłada na osoby, które czerpią przychody z prywatnego wynajmu, przymus opodatkowania takich zysków ryczałtem – bez możliwości wyboru skali podatkowej, a w konsekwencji pomniejszania podstawy opodatkowania m.in. o koszty na remonty lokalu, wydatki na sprzęty, eksploatację, a także amortyzację lokalu. Nowe zasady będzie należało stosować jednak dopiero od 2023 r.
Minimalny podatek dochodowy
Ustawa podpisana przez Prezydenta nie przewiduje za to przesunięcia terminu wejścia w życie przepisów dotyczących tzw. minimalnego podatku dochodowego. Będzie on dotyczyć podmiotów (lub podatkowych grup kapitałowych), które poniosą stratę lub ich rentowność (rozumiana jako udział dochodu w przychodzie) wyniesie poniżej 1%. Wysokość nowego podatku będzie stanowiło 0,4% wartości przychodów oraz 10% niektórych kosztów (usług niematerialnych i finansowania dłużnego przekraczającego ustawowy limit), a także odroczonego podatku dochodowego, który ma wpływ na wysokość zysku brutto lub straty netto przedsiębiorstwa.
Projekt skierowany do Sejmu zakładał, że podatek przychodowy nie będzie dotyczyć podatników rozpoczynających działalność, przedsiębiorstw finansowych, spółek, które zanotowały spadek przychodów rok do roku w wysokości co najmniej 30% oraz podmiotów, które – jak określa to Ministerstwo Finansów – posiadają prostą strukturę udziałowców. W toku prac sejmowych przyjęto poprawkę, która przewiduje, że z podatku zostaną wyłączone wybrane spółki Skarbu Państwa oraz niektóre grupy kapitałowe, obejmujące co najmniej dwa podmioty, gdzie spółka dominująca posiada przez cały rok podatkowy minimum 75 proc. bezpośredniego udziału kapitałowego w każdej ze spółek zależnych.
Został tylko Dziennik Ustaw
Ustawa podpisana przez Prezydenta zawiera jeszcze wiele innych zmian, które zostały uwzględnione już we wcześniejszych projektach. Mowa m.in. o zmniejszeniu limitów płatności gotówkowych pomiędzy przedsiębiorcami (zamiast 15 – 8 tys. zł), nowych zasadach ustalania ryczałtu w przypadku wykorzystywania przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych (skutkujących zastosowaniem wyższej stawki ryczałtu do większej grupy aut) czy konieczności wykazania przychodu z działalności w przypadku wykupienia auta z leasingu do majątku prywatnego i jego późniejszej sprzedaży.
Aby nowe przepisy zaczęły obowiązywać 1 stycznia 2022 r., ustawa, która wprowadza rozwiązania podatkowe zapisane w Polskim Ładzie, musiała być podpisana przez Prezydenta i opublikowana w Dzienniku Ustaw do 30 listopada 2021 r. I choć w momencie przygotowania tekstu (17 listopada) do publikacji w Dzienniku Ustaw jeszcze nie doszło, to z pełnym przekonaniem można stwierdzić, że jest to wyłącznie formalność.
Autor: Zespół Gekko Taxens