Nasza sprawa przed TSUE

Czy przepisy unijne sprzeciwiają się regulacjom lub praktyce krajowej, które uniemożliwiają zwrot nadpłaty powstałej w wyniku pobrania przez państwo członkowskie podatku VAT niezgodnie z prawem Unii w sytuacji, w której na skutek postępowania władz krajowych, podatnik może skorzystać ze swoich uprawnień dopiero po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego?

W dniu 23 października 2017 r. przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w Luksemburgu odbyła się kolejna „polska” sprawa, będąca następstwem zadania pytania prejudycjalnego przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie (C-500/16). Klienta w sprawie reprezentowały adw. Małgorzata Sobońska-Szylińska i dor. pod. Marta Szafarowska, partnerki z Gekko Taxens. Sprawa dotyczyła kwestii przedawnienia prawa do skorzystania przez podatnika z prawa do zwrotu nadpłaty w podatku na podstawie art. 74 Ordynacji podatkowej przed zmianą przepisu art. 79 par. 2 Ordynacji podatkowej, która weszła w życie 1 stycznia 2016 r. Sprawa rozpatrywana przez TSUE była pokłosiem słynnego już wyroku Trybunału wydanego w dniu 17 stycznia 2013 r. w sprawie C-224/11 dotyczącego spółki BGŻ Leasing. 

Wspomniany wyrok przesądził, iż usługi ubezpieczenia przedmiotu leasingu, jeśli do ich wartości nie jest doliczana żadna marża i są fakturowane przez leasingodawcę na leasingobiorcę oddzielnie są czynnościami zwolnionymi z VAT. Wskutek tak brzmiącego wyroku u wielu firm leasingowych doszło do powstania nadpłaty w podatku VAT, gdyż zgodnie z wcześniej obowiązującą linią orzeczniczą (ujednoliconą w wyniku wydania uchwały przez poszerzony skład NSA w dniu 8 listopada 2010 r., sygn. akt I FPS 3/10) opodatkowywały one refakturowane przez siebie usługi ubezpieczenia towarzyszące usługom leasingu. 

Po wyroku TSUE C-224/11 te same spółki, opierając się na art. 74 Ordynacji podatkowej złożyły wnioski o zwrot nadpłaty w podatku VAT wraz ze skorygowanymi deklaracjami. Wnioski o zwrot nadpłaty zostały złożone niezwłocznie po wydaniu przez TSUE wyroku z 17 stycznia 2013 r. Organy podatkowe stanęły na stanowisku, że zwrot podatku nie jest należny w stosunku do tych ze skorygowanych miesięcy, w stosunku do których upłynął termin przedawnienia zobowiązania podatkowego (5 lat od końca roku, w którym teoretycznie powstałby obowiązek podatkowy) i w związku z tym odmówiły wszczęcia postępowania za „przedawnione” miesiące. Problem jednak w tym, że zmiana do art. 79 § 2 Ordynacji podatkowej, która wprowadziła 5-letni termin przedawnienia dla możliwości złożenie skutecznego wniosku o zwrot nadpłaty przez podatnika weszła w życie dopiero 1 stycznia 2016 r., a więc na długo potem jak poszczególne spółki składały swoje wnioski o zwrot nadpłaty.

Obok pełnomocniczek klienta z Gekko Taxens w sprawie wzięli udział przedstawiciele Komisji Europejskiej, Rzeczypospolitej Polskiej oraz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie.

Wyrok TSUE, który w tej sprawie powinien zapaść w ciągu najbliższych 3 miesięcy będzie miał istotne znaczenie dla tych wszystkich spółek leasingowych, które po wyroku TSUE C-224/11 w sprawie BGŻ Leasing a jednocześnie przed dniem 1 stycznia 2016 r. zdążyły złożyć wnioski o zwrot nadpłaty w podatku VAT i do tej pory go nie otrzymały, bo postępowanie w ich sprawie zostało zawieszone lub odmówiono im prawomocnie wszczęcia postępowania.