Rabaty pośrednie w leasingu – jakie skutki podatkowe?
Dyrektor KIS wydał interpretację, która może stanowić cenne źródło informacji dla dystrybutorów pojazdów lub urządzeń, których działania ukierunkowane są na zwiększenie wolumenu sprzedaży poprzez udzielenie dofinansowania do umów leasingu. Odnosi się ona do skutków podatkowych kwot dofinansowania przekazywanych na rzecz finansującego, a także „dopłat do wykupu”, która może być należna spółce leasingowej, gdy korzystający nie zdecyduje się na wykup przedmiotu umowy, a cena uzyskana w związku z jego późniejszą sprzedażą jest niższa niż kwota wykupu z pierwotnej umowy.
Powszechną praktyką stosowaną przez firmy leasingowe na rynku jest zawieranie umów z podmiotami, które odpowiadają za dystrybucję w Polsce określonych grup przedmiotów, najczęściej samochodów lub maszyn. Podatnicy ci, chcąc zwiększyć sprzedaż oferowanych przez siebie towarów, gotowi są do udzielania dofinansowania umów leasingu zawieranych na przedmioty z ich oferty. Dopłaty te najczęściej mają wpływ nie tylko na wysokość rat, ale też wartość wykupu przedmiotu leasingu po upływie podstawowego okresu umowy. Z uwagi na to, że dystrybutor/importer nie jest stroną umowy z finansującym, a jest nim np. dealer pojazdów danej marki, dofinansowanie nie może mieć charakteru rabatu bezpośredniego i wprost przełożyć się na fakturę dokumentującą nabycie danej rzeczy przez firmę leasingową. Powszechnym stało się więc określanie tej formy zachęcania korzystających do finansowania pojazdu lub maszyny/urządzenia w formie leasingu, mianem rabatu pośredniego.
Działając w oparciu o zasygnalizowany powyżej model, jeden z importerów samochodów osobowych zawarł ze spółką z branży leasingowej umowę o współpracy. Zgodnie z jej postanowieniami zobowiązał się do dokonywania dopłat do umów leasingu na oferowane przez dealerów marki pojazdy. Finansujący natomiast zobowiązał się do przygotowania i oferowania leasingu na bardzo atrakcyjnych warunkach finansowych, przez co miesięczne raty okresowe w tego typu umowach miały być zdecydowanie niższe niż w ramach standardowych warunków oferowanych przez spółkę leasingową. Jednocześnie ów importer zobowiązał się do pokrycia na rzecz finansującego różnicy pomiędzy normalnymi warunkami finansowania (standardowym oprocentowaniem) a warunkami promocyjnymi (obniżonym oprocentowaniem). Owo dofinansowanie miałoby być wypłacane w miesięcznych okresach rozliczeniowych na podstawie wystawianych przez importera not księgowych i opierać się o liczbę pojazdów sprzedanych przez dealerów marki na rzecz finansującego i finansowanych w formie leasingu.
Dodatkowo umowa między importerem a finansującym przewiduje wdrożenie jeszcze jednego programu leasingowego. W zamian za oferowanie korzystnych rynkowo warunków leasingu, importer zobowiązał się do udzielenia gwarancji ceny, za jaką finansujący przeniesie własność pojazdu będącego przedmiotem leasingu po zakończeniu samej umowy. Porozumienie zakłada też, że dystrybutor jest zobligowany do udzielenia „dopłaty do wykupu”, która znajdzie zastosowanie w sytuacji, w której korzystający nie zdecyduje się na wykup przedmiotu leasingu, a finansującemu na rynku nie uda się uzyskać ceny, po jakiej korzystający miał możliwość wykupienia pojazdu z leasingu.
Kwoty dopłaty do wykupu wypłacane przez importera – dokumentowane notą księgową – mają pośredni związek z uzyskanym przez niego przychodem. Tym samym kwoty netto dopłaty do wykupu stanowią pośredni koszt uzyskania przychodów potrącalny w dacie jego poniesienia.
Opisany powyżej stan faktyczny stał się przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną wniesionego przez importera, który zamierzał uzyskać informację o skutkach podatkowych ustalanego ze spółką leasingową modelu współpracy biznesowej.
Dopłaty to koszt pośredni
W interpretacji indywidualnej z 24 stycznia 2024 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.635.2023.2.SP) Dyrektor KIS wskazał m.in., że w przypadku wypłacenia rabatu pośredniego korzystającemu w postaci dofinansowania leasingu, importer zobowiązany jest do skorygowania przychodów w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub – w przypadku braku faktury – inny dokument potwierdzający przyczyny korekty (w przedstawionej sytuacji – nota księgowa wystawiana przez importera na rzecz finansującego). Kwota netto dofinansowania do leasingu przekazana na rzecz finansującego stanowić będzie korektę przychodów importera w dacie wystawienia noty księgowej.
Organ wskazał także, że kwota netto dopłaty do wykupu przekazana na rzecz finansującego nie będzie stanowić korekty przychodów importera w dacie wystawienia noty księgowej. Cena sprzedaży pojazdu uwzględniona na fakturze wystawionej przez leasingodawcę na rzecz podmiotu zewnętrznego (nie korzystającego) nie będzie uwzględniać dopłaty do wykupu, która zostanie ewentualnie wypłacona przez spółkę na rzecz leasingodawcy. Oznacza to, że importer wyrówna finansującemu (albo pokryje w części) ewentualne straty wynikające ze sprzedaży pojazdów na rzecz podmiotów zewnętrznych po cenie niższej od ceny, za jaką korzystający miałby prawo do wykupu pojazdu w ramach umowy leasingu. Powyższy program nie jest nakierowany na zwiększenie przez importera sprzedaży pojazdów oraz sprzedaży umów leasingu przez finansującego. Dopłata do wykupu występuje wyłącznie w sytuacji zaistnienia trudności ze znalezieniem nabywcy danego pojazdu (będącego wcześniej przedmiotem umowy z klientem) i stanowi formę wsparcia dla leasingodawcy. Kwota dopłaty do wykupu nie pomniejszy kosztu zakupu pojazdu przez leasingodawcę, a ma za zadanie wyłącznie rekompensatę ewentualnie występującej utraty przychodów, jaką poniósłby on, sprzedając pojazdy na rzecz podmiotów zewnętrznych poniżej wartości wykupu.
Dyrektor KIS uznał, że kwoty dopłaty do wykupu wypłacane przez importera – dokumentowane notą księgową – mają pośredni związek z uzyskanym przez niego przychodem (nie znajdują bezpośredniego odzwierciedlenia w uzyskanych przez importera przychodach z tytułu świadczonych usług, ale ich poniesienie jest warunkiem osiągnięcia przychodu). Tym samym przedmiotowe kwoty netto dopłaty do wykupu stanowią pośredni koszt uzyskania przychodów potrącalny w dacie jego poniesienia.
Wartościowa interpretacja
Opisana powyżej interpretacja jest o tyle ciekawa, że kompleksowo analizuje zagadnienie rabatu pośredniego, przede wszystkim z perspektywy importera/dystrybutora pojazdów lub urządzeń, który decyduje się zwiększyć wolumen sprzedaży poprzez udzielenie dofinansowania do umowy leasingu. Zawiera również odpowiedzi w zakresie skutków podatkowych rabatu pośredniego po stronie spółki leasingowej. Wpisuje się również w kierunek interpretacyjny prezentowany przez Dyrektora KIS w tego typu przypadkach.
